News
Zorbalık Ergenlerin Sosyal Alanlarında Gözleniyor
Dr. Tuğba Ayçiçek Dinçer, zorbalığın tanımını şu sözlerle yaptı:
“Zorbalık, bir kişinin bir kişiye karşı güç gösterisi yapmak için güç dengesizliğini içeren, tekrarlayan ya da tekrarlama potansiyeli olan istenmeyen saldırgan davranışlardır. Bu davranışlar en çok okul dönemindeki çocuklarda görülüyor. Olayların yaşandığı alanlar ise ergen bireylerin sosyalleştiği okul, okul çevresi ve mahallelerdir.”
“Zorbalığın Üç Tipi Var”
Akran zorbalığının alt türlerine değinen Dinçer, “Zorbalığın üç tipi mevcuttur. Fiziksel, sözlü ve ilişkisel-sosyal olarak sınıflandırıyoruz. Fiziksel zorbalık, doğrudan şiddet içerirken; sözlü zorbalık, alay etme ve aşağılamayı kapsıyor. İlişkisel-sosyal zorbalık ise mağdurun sosyal çevresini bozma, gruptan dışlama ya da dedikodu yayma şeklinde görülüyor.” dedi.
“Dijital Zorbalık Çağımızın Yeni Tehdidi”
Pandemi süreciyle birlikte dijital zorbalığın arttığını belirten Dinçer, “Küçük yaşlardaki çocuklar dijital ortamı çok iyi kullanabilir hale geldi. İnternetin sınırsız ve kontrolsüz olması, gençlere ‘sonsuzluk’ duygusu veriyor. Dijital zorbalıkta mağdur hakkında dedikodu yapmak, özel fotoğrafları izinsiz paylaşmak en yaygın örneklerdir. Dijital ortamda yapılan saldırılar hızla yayılıp kalıcı hale geliyor.” ifadelerini kullandı.
“Siber Zorbalıkta Kız Çocukları Öne Çıkıyor”
Zorbalığın cinsiyet boyutuna da değinen Dinçer, “Zorbalık genel olarak her iki cinsiyette eşit görülüyor. Ancak siber zorbalık mağduriyetinde kız çocukları biraz daha önde. Erkekler daha çok fiziksel ve sözlü zorbalığa, kızlar ise sosyal ve iletişimsel zorbalığa maruz kalıyor.” diye konuştu.
Zorba ve Mağdur Profili
Dinçer, zorba ve mağdur çocukların profillerini şöyle anlattı:
“Mağdurlar genellikle sosyoekonomik olarak dezavantajlı, sosyal ilişkileri zayıf, geçmişlerinde ihmal ya da istismar öyküsü olan çocuklardır. Zorbalar ise dışarıdan ‘popüler’ görünseler de eğitim başarıları düşük, dürtü kontrolleri zayıf, duygusal becerileri yetersiz bireylerdir. Bu çocukların ebeveynlerinde ise tutarsız disiplin anlayışı ve duyarsız ebeveynlik gözlenmektedir.”
“Seyirci Çocuklar Zorbalığı Benimseyebilir”
Zorbalık sürecinde üçüncü bir grubun da bulunduğunu hatırlatan Dinçer, “Zorbalığa seyirci kalan çocuklar, genellikle kendilerine zarar gelmemesi için sessiz kalıyor. Ancak bu durum tehlikeli. Seyirci kalan çocuklar, zamanla zorbanın inançlarını ve davranışlarını benimseyebilir.” uyarısında bulundu.
“Zorbalık, Çocukların Hayatını Tehdit Ediyor”
Zorbalığın psikolojik sonuçlarına da değinen Dinçer, “Mağdur çocuklarda iştahsızlık, karın ağrısı, okul başarısında düşüş, okula gitme isteksizliği, kaygı bozuklukları ve intihar düşünceleri görülebilir. Bu durum, çocukların tam potansiyeline ulaşmasını engelleyebilir. Zorbalar da dürtü kontrolü zayıf, madde bağımlılığı ve suça eğilimi yüksek bireyler haline gelebilir.” ifadelerini kullandı.
“Okul, Aile ve Çocuğu İçine Alan Planlama Şart”
Zorbalığın önlenmesi konusunda çözüm önerilerini paylaşan Dinçer, “Okulla işbirliği yaparak müfredata akran ve siber zorbalık eğitimleri eklenmeli. Aileler, çocuklarının zorbalık yaptığını fark ettiğinde katı disiplin yerine kararlı bir sınır koymalı. Rol model olmak, empati geliştiren sportif etkinliklere yönlendirmek önemli. Seyirci kalan çocuklara da ‘senin de başına gelebilirdi’ gibi empati kurduracak mesajlar verilmelidir. Akademik başarısı, sosyal çevresi ve aile ilişkileri güçlü olan çocuklar zorbalıktan korunur.” dedi.
